Rusya Suriye’de ne yapmaya çalışıyor?

Rusya’nın Suriye’ye askeri desteÄŸini artırmasından endiÅŸe duyan ABD, Yunanistan’dan hava sahasını Rus askeri ikmal uçaklarına kullandırtmamasını istedi. Atina, yardım taşıyan Rus uçaklarının Suriye'ye Yunanistan üzerinden deÄŸil, daha doÄŸuda bir güzergâhı kullanarak gitmeyi planladığını belirtti. Aynı baÄŸlamda Bulgaristan, hava sahasını kullanmak üzere Rusya'dan iletilen bir talebi önce reddetti, ardından Rus uçaklarını indirip denetledikten sonra geçiÅŸlerine izin verileceÄŸini açıkladı. Rusya ise Bulgaristan izin vermese bile alternatif yollar bulduklarını duyurdu, bu yolların ne olduÄŸuna ise deÄŸinmedi. 

Washington Cumartesi günü Moskova’nın Suriye’deki askeri varlığının artışından endiÅŸe duyduÄŸunu açıklamıştı. ABD, Rus askeri varlığının artışının Suriye’deki savaşı daha çok körükleyeceÄŸini düÅŸünüyor.

Kerry’den Lavrov’a: Ne yapıyorsunuz?

Beyaz Saray 'derin kaygıları'nı ifade ederken, DışiÅŸleri Bakanı John Kerry, Rus mevkidaşı Lavrov'u aradı. Kerry Lavrov'a "Bu adım daha büyük ÅŸiddet doÄŸurur ve bunun uluslararası çabalara hiçbir faydası olmaz" uyarısı yaptı. 

DışiÅŸleri Bakanı John Kerry Washington’un bu endiÅŸesini Rus mevkidaşı Sergey Lavrov, Cumartesi günü ile yaptığı telefon görüÅŸmesinde de dile getirdi.

Rusya DışiÅŸleri Bakanlığı’nın sözcüsü Maria Zakharova da 6 Eylül 2015 Pazartesi günü, Suriye rejimine ‘terörle mücadele kapsamında’ silah saÄŸladıklarını hiçbir zaman saklamadıklarını söyledi.

Zakharova,  Lavrov’un Kerry’ye ÅŸunları söylediÄŸini aktardı:

"Rusya’nın Suriye’de askeri operasyonlara katılmasından bahsetmek için henüz ‘çok erken."

Reuters’e adını açıklamadan bilgi veren üst düzey ABD’li bir yetkili, Rusya’nın Suriye’de ÅŸüpheli hazırlıklar içerisinde olduÄŸu öne sürmüÅŸtü.

Aynı kaynaÄŸa göre, Rusya yüzlerce kiÅŸiye yetecek kadar konteyner evi Suriye’ye taşıdı.

Uzmanlar: Rusya Suriye savaşına giriyor

Suriyeli muhalifler, Rusya'nın savaşın başından beri destek verdiÄŸi Esed rejimine son dönemde daha aktif ve kapsamlı bir ÅŸekilde yardım etmeye baÅŸladığını öne sürüyor. Buna kanıt olarak da sosyal medya platformu Facebook'a yansıyan Rus askerlerinin Suriye'de çektirdikleri fotoÄŸrafları gösteriyor. Zira konum ayarları kapatılmadan çekilip paylaşılan fotoÄŸraflar, Rus askerlerin sadece ülkelerine ait bir askeri üssün bulunduÄŸu Tartus kentinde olmadıklarını, Suriye'nin Humus, Hama ve Lazkiye gibi ÅŸehirlerinde de bulunduklarını ortaya koydu.

Onlara göre, son iki hafta içinde Rusya, Suriye’nin sahil kenti Ceble’ye onlarca askeri uzman ve subay gönderdi.  Muhalifler,  Rusya’nın bu kentte hava ve deniz üssü kurmaya hazırlandığını iddia ediyor. Kentte rejimin kontrolünde bir askeri tesis de bulunuyor.

Ceble kentinden aktivist Muhammed Ceblavi, Al Jazeera’ye, rejimin söz konusu karargâha giden tüm yolları kapattığını ve düÅŸük rütbeli rejim askerlerinin bile bölgeye giriÅŸinin yasaklandığını anlattı.

Rejim ordusundan ayrılarak muhalif saflarına katılan Deniz Kuvvetleri'nin eski tuÄŸgenerali Ahmet Rahhal da Al Jazeera’ye,  geçen hafta bir Rus savaÅŸ gemisinin Lazkiye Limanı'nda demirlediÄŸini ve yükünün gece kapalı araçlarla Ceble kentine taşındığını söyledi.

'Rusya yeni bir üs kuruyor'

Eski tuÄŸgeneral Rahhal, Rusya’nın daha önce BeÅŸÅŸar Esed’in köyü Kardaha’daki hava üssünü kullanarak, Ceble’ye onlarca unsurlarını gönderdiÄŸini ve bir Suriye gemisinin de Rusya’dan asker getirdiÄŸini belirtti.

Rahhal’a göre, bu sevkiyatın gerekçesi Rusya’nın Ceble’de bir askeri üs kurma niyeti. Ä°kinci amacı ise olası bir 'Nusayri devlet'ini korumak. Zira silahlı muhaliflerin son dönemde ağırlıklı olarak ülkedeki Nusayri azınlığın yaÅŸadığı sahil bölgelerine yaklaÅŸmıştı. Bu ilerleme, ülkenin bölünmesi tartışmasını daha da alevlendirmiÅŸti. Hatta Esed, ordusundaki insan kaynakları sorununu gerekçe göstererek, Suriye'de stratejik öneme sahip bölgeleri korumak için bazı bölgelerden çekilmek zorunda kalacaklarını açıklamıştı.

'MÄ°G'leri Rus pilotlar kullanıyor' 

Rusya’nın Akdeniz’deki tek üssü Suriye’nin sahil kenti Tartus'ta yer alıyor. Bu nedenle Rusya, iç savaşın başından beri rejime her alanda çok önemli destekler veriyor. GeçtiÄŸimiz ay da rejime MÄ°G-31 savaÅŸ uçaklarını saÄŸlamıştı. Bu uçaklar hemen kullanılmaya baÅŸlandı.

Rejimin ordusundan ayrılarak muhaliflerin saflarına katılan eski pilot Muhammed Seyyid’e göre, bu uçakları muhtemelen Rus pilotlar uçuruyor, çünkü Suriyeli pilotların yeni MÄ°G'leri kullanmak için eÄŸitimi yok.

Seyyid, Rus uzmanların daha önce Suriyeli pilotların hava saldırılarını yönlendirdiÄŸini söyledi, "Ancak bugün Rus pilotların uçakları kullanması, Rusya’nın doÄŸrudan halka karşı savaÅŸa girdiÄŸi anlamına geliyor“ dedi.

 

 

Kaynak: Al Jazeera ve Reuters